Στα τέλη της δεκαετίας του ’80 πρωτοεμφανίστηκε ο όρος «greenwashing» ή αλλιώς πράσινο ξέπλυμα, για να χαρακτηρίσει τις περιβαλλοντικές αιτιάσεις χωρίς πραγματικό υπόβαθρο. Είναι η διαδικασία μετάδοσης μιας ψευδούς εντύπωσης ή παροχής παραπλανητικών πληροφοριών σχετικά με το κατά πόσο τα προϊόντα μιας εταιρείας είναι πιο φιλικά προς το περιβάλλον. Και η τάση αυτή συνεχίζεται έκτοτε, σε αντιστοιχία με το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τα περιβαλλοντικά ζητήματα.
Σήμερα, όλο και περισσότερες επιχειρήσεις επιδιώκουν να συνδέσουν την ταυτότητά τους με την περιβαλλοντική ευαισθησία και δράση μέσα από το μάρκετινγκ και τη εταιρική κοινωνική ευθύνη. Χαρακτηρισμοί όπως «βιώσιμος», «φιλικό προς το περιβάλλον», «βιοδιασπώμενο» και «βιολογικό» είναι στοιχεία μιας νέας ρητορικής που έχει ξεφύγει από τον κόσμο των «οικολόγων» και γίνεται, όπως θα λέγαμε, mainstream. Ακόμα και στην Ελλάδα, όπου οτιδήποτε σχετικό με το περιβάλλον και την προστασία του έμενε μέχρι πρότινος στο περιθώριο, τέτοια στοιχεία ρητορικής αυξάνονται σημαντικά.
Τι συμβαίνει, λοιπόν, με το ανανεωμένο ενδιαφέρον για το περιβάλλον; Είναι αυθεντικό ή εξαντλείται σε λόγια δίχως ουσία; Είναι μια προσπάθεια ευθυγράμμισης με τις νέες απαιτήσεις συμμόρφωσης με το πλαίσιο του ESG (Περιβάλλον, Κοινωνία, Διακυβέρνηση) ή μια «μόδα» που επιπροσθέτως ενέχει την προσδοκία για μεγαλύτερες πωλήσεις;
Με αυτό το ερώτημα έρχονται αντιμέτωπες οι εταιρίες διαχείρισης κεφαλαίων, οι οποίες δεσμευόμενες από τις αρχές και τα πρότυπα που επιβάλλει το θεσμικό πλαίσιο, καλούνται πλέον, πέρα από τις παραδοσιακές οικονομικές μετρήσεις, να ενσωματώνουν περιβαλλοντικά, κοινωνικά κριτήρια και κριτήρια εταιρικής διακυβέρνησης (ESG) κατά τη λήψη επενδυτικών αποφάσεων.
Η πρακτική των «υπεύθυνων» επενδύσεων όπως περιγράφεται παραπάνω οδηγεί και στην ανάγκη για τυποποίηση στις αναφορές των στοιχείων ESG από την πλευρά των εταιριών, προκειμένου να διευκολύνουν την επικοινωνία μεταξύ εταιρειών και επενδυτών σχετικά με τις οικονομικά ουσιώδεις πληροφορίες που είναι χρήσιμες για αποφάσεις.
Με την αύξηση των ρυθμιστικών πρωτοβουλιών που προέρχονται ειδικά από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη Βόρεια Αμερική (δηλαδή, ο κανονισμός για τη γνωστοποίηση της βιώσιμης χρηματοδότησης (SFDR), η Ταξινομία, EU NFRD κλπ), οι εταιρείες καθίστανται πολύ πιο υπεύθυνες και το Greenwashing πιο δύσκολο.