Σύνταξη κειμένου : Γιώργος Κουφόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος και Διευθυντής Επενδύσεων της 3K Investment Partners
Το Ελληνικό Χρηματιστήριο αναμένεται να έχει μια «άσχημη» χρονιά για εφέτος, καθώς οι απώλειες του Γενικού Δείκτη από την αρχή του έτους είναι μεγαλύτερες από 20%. Παρότι υπάρχουν αρκετές εταιρείες με καλές αποδόσεις, το γενικότερο πλαίσιο είναι αρνητικό. Στην αναιμική οικονομική δραστηριότητα προστέθηκαν προβλήματα που σχετίζονται με την εταιρική διακυβέρνηση, την αστάθεια στις αναδυόμενες αγορές και την αβεβαιότητα στην Ιταλία. Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον εμείς αγοράζουμε μετοχές καλών ελληνικών εταιρειών.
Ένας πολύ απλός κανόνας που υπαγορεύει «σοφές» αγορές είναι: «Να φοβάσαι όταν οι άλλοι είναι άπληστοι και να είσαι άπληστος όταν οι άλλοι φοβούνται». Είναι πολύ λογικό να αποφεύγει κανείς εταιρείες που οι διοικήσεις τους ή οι προοπτικές τους και οι ισολογισμοί τους είναι πολύ χαμηλότερες των περιστάσεων. Αλλά όποιοι φόβοι για γενικευμένη καταστροφή των ελληνικών εταιρειών θεωρούμε ότι είναι υπερβολικοί. Προφανώς σε μερικά χρόνια δε θα υπάρχουν όλες οι εταιρείες. Αρκετές όμως θα επιβιώσουν και νέες θα παρουσιαστούν. Κάποιες θα παρουσιάσουν επιβράδυνση της κερδοφορίας τους για κάποια έτη, όμως αυτό δεν ακυρώνει τις μακροπρόθεσμες προοπτικές τους σε βάθος 5, 10 ή 20 ετών. Ο πραγματικός επενδυτής δεν κοιτά ημέρες, αλλά έτη μπροστά και βέβαια πρέπει να είναι οπλισμένος με υπομονή.
Θέλουμε να είμαστε ξεκάθαροι ότι δεν μπορούμε να προβλέψουμε βραχυπρόθεσμες κινήσεις της χρηματιστηριακής αγοράς. Βραχυπρόθεσμοι παράγοντες όπως η ψυχολογία ή παράμετροι όπως αλλαγές σε δείκτες ή αγορές ή πωλήσεις μεγάλων χαρτοφυλακίων επηρεάζουν τις αποτιμήσεις. Οι πραγματικές αξίες και προοπτικές των εταιρειών δεν είναι απαραίτητο βραχυπρόθεσμα να ταυτίζονται με τις χρηματιστηριακές. Μακροπρόθεσμα όμως , δεν μπορεί να αποκλίνουν πολύ μεταξύ τους. Μια εταιρεία που βγάζει €1εκ κέρδη μπορεί να αποτιμάται €5εκ ή και €20εκ. Όταν όμως αυτή η εταιρεία βγάζει €5εκ κέρδη δεν μπορεί να πωλείται για €5εκ ή λιγότερο, γιατί ο μέτοχος θα έβγαζε το κόστος του σε ένα έτος ή λιγότερο και θα του έμενε δώρο η εταιρεία.
Ιστορικά, δεν υπάρχουν συγκεκριμένου τύπου γεγονότα που υπαγορεύουν αλλαγή στη χρηματιστηριακή τάση. Κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Αμερικανικής Ύφεσης, ο δείκτης Dow Jones χτύπησε το χαμηλό του σημείο 9 μήνες πριν ο Roosevelt αναλάβει. Η ανάκαμψη των παγκόσμιων χρηματιστηρίων το 2009 ξεκίνησε σε μία περίοδο που τράπεζες κατέρρεαν και τα μακροοικονομικά στοιχεία επιδεινώνονταν.
Όμως, οι επενδυτές που είναι μέτοχοι σε καλές επιχειρήσεις έχουν τις πιθανότητες μαζί τους. Σε παγκόσμιο επίπεδο και σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα οι αποδόσεις των μετοχών δεν ξεπερνιόνται από καμία άλλη κατηγορία επένδυσης σε όποιες χώρες έχει γίνει ανάλυση, ακόμη και σε εκείνες που χρεοκόπησαν. Αυτό δεν είναι τυχαίο. Ουσιαστικά μια αποτελεσματική διοίκηση προσαρμόζει την εταιρεία στις αλλαγές των συνθηκών και με προσπάθεια τη θέτει σε τροχιά κερδοφορίας. Το χαρακτηριστικό αυτό είναι πολύ σημαντικό και ξεχωρίζει τις μετοχές καθώς έχουν μια εσωτερική δύναμη βελτίωσης. Αυτή πηγάζει από τον ανθρώπινο παράγοντα, που απαρτίζει τις επιχειρήσεις και που έχει την ικανότητα να προσαρμόζεται, να καινοτομεί και να βγαίνει πιο δυνατός μέσα από τις δυσκολίες. Η αποτελεσματική διοίκηση παρά τις αντιξοότητες θα βελτιώσει το προϊόν, θα ψάξει νέους πελάτες, θα μειώσει τα κόστη. Οι περισσότερες (αν όχι όλες) εναλλακτικές επενδυτικές επιλογές επηρεάζονται, είτε από πρόσκαιρες επιπτώσεις προσφοράς-ζήτησης (όπως το πετρέλαιο, οι πρώτες ύλες, ο χρυσός), είτε από αποφάσεις τρίτων (ομόλογα , επιτόκια) δηλαδή όχι από κάποιον που έχει εναρμονισμένα συμφέροντα μαζί τους.
Η ικανότητα του επενδυτή να επιλέξει τις κατάλληλες διοικήσεις και να διακρίνει τις εταιρείες που θα υπάρχουν και θα πολλαπλασιάσουν την κερδοφορία τους σε βάθος χρόνου έχει θεμελιώδη σημασία. Αν ήταν εφικτό να προβλεφθεί το μέλλον από ένα ισολογισμό, τότε οι λογιστές και οι μαθηματικοί θα ήταν οι πλουσιότεροι στον κόσμο.
Αν κάποιος περιμένει να επενδύσει όταν θα έχει μηδενίσει κινδύνους και αβεβαιότητες, οι τιμές θα το έχουν ήδη ενσωματώσει και οι ωφέλειες θα είναι περιορισμένες. Οι κρίσεις και οι πτώσεις τιμών αποτελούν θαυμάσιες ευκαιρίες για μακροπρόθεσμους και συστηματικούς επενδυτές να επενδύουν σε εξαιρετικούς ανθρώπους και εταιρίες σε ελκυστικές τιμές.
