.png){kind=logo}
Σύνταξη κειμένου: Θοδωρής Λιζάρδος, Head of Marketing, Sales Support &PDM
Πώς η πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης Trump επηρεάζει το παγκόσμιο εμπόριο, τις επενδύσεις και τους καταναλωτές
Την 2α Απριλίου 2025, η κυβέρνηση των ΗΠΑ ανακοίνωσε ένα πακέτο δασμών (που τους βάφτισε "ανταποδοτικούς"), με τους οποίους επιβάλλει σημαντικές επιβαρύνσεις στις εισαγωγές από δεκάδες χώρες. Η απόφαση αυτή πυροδότησε έντονη αναστάτωση και ανησυχία στις διεθνείς αγορές, καθώς αναμένεται να επηρεάσει το κόστος των προϊόντων, την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών και την γενικότερη οικονομική ισορροπία παγκοσμίως.
Σε αυτό το συνοπτικό σημείωμα επιχειρούμε να καταγράψουμε το τι ακριβώς συμβαίνει, ποιες είναι οι πιθανές συνέπειες και τι πρέπει να προσέχουν οι επενδυτές και οι πολίτες.
Οι Νέοι Δασμοί με Απλά Λόγια
Η βασική ιδέα είναι η εξής: από τις 5 Απριλίου, οι ΗΠΑ επιβάλλουν έναν γενικό δασμό 10% σε όλα τα προϊόντα που εισάγονται από το εξωτερικό (εκτός Καναδά και Μεξικού). Από τις 9 Απριλίου, προστίθενται υψηλότεροι δασμοί για συγκεκριμένες χώρες και προϊόντα — όπως 34% για την Κίνα, 46% για το Βιετνάμ και 20% για την Ε.Ε.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση δασμών στις ΗΠΑ εδώ και πάνω από έναν αιώνα, και στόχος είναι να ενισχυθεί η εγχώρια παραγωγή των ΗΠΑ και να περιοριστούν, οι «αθέμιτες» κατά την κυβέρνηση Trump, εμπορικές πρακτικές άλλων χωρών.
Η Άμεση Αντίδραση των Αγορών
Οι αγορές δεν άργησαν να αντιδράσουν και μάλιστα με εκκωφαντικό τρόπο. Οι μετοχές παγκοσμίως σημείωσαν κάθετη πτώση, ο χρυσός και τα κρατικά ομόλογα σημείωσαν άνοδο (καθώς θεωρούνται πιο «ασφαλή»), ενώ νομίσματα όπως το ιαπωνικό Γιεν ενισχύθηκαν. Οι επενδυτές φοβούνται ότι οι δασμοί θα οδηγήσουν σε μείωση της κατανάλωσης, αύξηση τιμών και επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης.
Παράλληλα, παρατηρείται πίεση σε εμβληματικές επιχειρήσεις των ΗΠΑ που βασίζονται σε εισαγόμενα υλικά ή εξαρτήματα, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, το λιανεμπόριο και ο κλάδος της τεχνολογίας. Φαίνεται ότι οι επιχειρήσεις αυτές θα κληθούν να αντιμετωπίσουν αύξηση του κόστους παραγωγής και μείωση της ζήτησης των προϊόντων τους στις ΗΠΑ, ίσως και αλλού, συνθήκες που πιθανότατα θα πλήξουν την κερδοφορία τους. Σε αυτήν ακριβώς την αλληλουχία εξελίξεων οι αγορές αντέδρασαν ραγδαία, αναπροσαρμόζοντας αρκετά χαμηλότερα τις τιμές των μετοχών τους.
Τι Σημαίνει Αυτό για τις Επιχειρήσεις και τους Καταναλωτές
Για τις επιχειρήσεις, το βασικό δίλημμα είναι αν θα απορροφήσουν οι ίδιες το επιπλέον κόστος ή αν θα το μετακυλήσουν στους καταναλωτές μέσω αυξήσεων τιμών. Και στις δύο περιπτώσεις, οι επιπτώσεις είναι σημαντικές: είτε μειωμένα κέρδη, είτε μειωμένη ζήτηση λόγω ακρίβειας και πληθωρισμού.
Ορισμένες εταιρείες έχουν ήδη προχωρήσει σε υποβαθμίσεις εσόδων και κερδών, ενόψει της επιβάρυνσης από τους δασμούς. Παράλληλα, η ανησυχία για αύξηση του πληθωρισμού και κάμψη της κατανάλωσης, αναστέλλει επενδυτικά έργα και δαπάνες, αποδυναμώνοντας την οικονομική δραστηριότητα.
Νομίσματα και Διεθνείς Επιπτώσεις
Το Δολάριο των ΗΠΑ έχει αποδυναμωθεί εφέτος, λόγω των φόβων για επιβράδυνση της αμερικανικής οικονομίας. Αυτή η εξέλιξη έχει ιδιαίτερη σημασία, δεδομένου ότι το Δολάριο ΗΠΑ παραμένει το κύριο αποθεματικό νόμισμα στον κόσμο και συνήθως σε περιόδους αβεβαιότητας ενισχύεται ως ένα ασφαλές καταφύγιο. Όμως αυτή τη φορά που η αβεβαιότητα προέρχεται από την εμπορική και την ευρύτερη οικονομική πολιτική των ΗΠΑ τα πράγματα έχουν αλλιώς…
Αν η τάση αυτή συνεχιστεί, μπορεί να στηρίξει προσωρινά τις αναδυόμενες αγορές, αν και οι προκλήσεις παραμένουν. Το κινεζικό Γιουάν έχει παραμείνει σταθερό, αλλά δεν αποκλείεται η Κίνα να αφήσει το νόμισμά της να υποτιμηθεί για να εξισορροπήσει την αρνητική επίδραση των δασμών.
Οι Μακροοικονομικές Προεκτάσεις
Αν οι δασμοί παραμείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, εκτιμάται ότι θα οδηγήσουν σε αύξηση του πληθωρισμού στις ΗΠΑ έως και 2%, και ταυτόχρονα σε επιβράδυνση της ανάπτυξης έως και 3%. Αυτό αποτελεί πρόκληση για τις κεντρικές τράπεζες, οι οποίες θα πρέπει να επιλέξουν αν θα δώσουν έμφαση στον πληθωρισμό ή στη στήριξη της ανάπτυξης.
Η Fed (η Κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ) έχει δηλώσει ότι οι πληθωριστικές πιέσεις ίσως είναι προσωρινές, αλλά δεν αποκλείει μελλοντική μείωση επιτοκίων, αν ενταθούν οι ενδείξεις για ύφεση.
Τι να Περιμένουμε στη Συνέχεια
Η εξέλιξη των πραγμάτων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις διαπραγματεύσεις. Ο βασικός δασμός του 10% φαίνεται ότι ήρθε για να μείνει, αλλά οι επιπλέον επιβαρύνσεις ενδέχεται να αλλάξουν. Ο πρόεδρος Trump έχει προειδοποιήσει ότι αν άλλες χώρες απαντήσουν με αντίποινα, οι δασμοί μπορεί να αυξηθούν περαιτέρω. Ήδη η Κίνα ανακοίνωσε δασμούς επί των εισαγωγών από τις ΗΠΑ, ενώ άλλες χώρες φαίνεται ότι θα προσέλθουν σε διαπραγματεύσεις, αν και η ρητορική του Trump παραμένει εχθρική και θέτει όρους μη εφικτούς.
Η ύπαρξη κρατικής στήριξης στους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις, μέσω φορολογικών ελαφρύνσεων ή άλλων παρεμβάσεων, θα παίξει κρίσιμο ρόλο στο πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση. Γενικότερα, το κλίμα αβεβαιότητας δύσκολα θα αμβλυνθεί στο προσεχές διάστημα και φαίνεται ότι έχουμε εισέλθει σε περίοδο αναπροσαρμογής των εμπορικών σχέσεων, των τιμών των αγαθών και της αρχιτεκτονικής του οικονομικού συστήματος. Μέχρι να φανούν τα πρώτα απτά αποτελέσματα αυτής της αναπροσαρμογής οι οικονομίες και οι αγορές θα παραμείνουν σε καθεστώς αποφυγής του κινδύνου. Προφανώς, αυτή η συνθήκη προοιωνίζει ευάλωτες οικονομικές συνθήκες, αλλά θα αναδείξει και νέες ευκαιρίες..
Συμπεράσματα
Οι νέοι δασμοί δημιουργούν ένα κλίμα αβεβαιότητας, όχι μόνο για τις αγορές, αλλά και για την παγκόσμια οικονομία. Επενδυτές, επιχειρήσεις και καταναλωτές καλούνται να κινηθούν με ευελιξία και προσοχή, καθώς οι συνθήκες μπορούν να αλλάξουν ραγδαία.
Η σωστή ενημέρωση, η αποφυγή σπασμωδικών κινήσεων και η αυξημένη διασπορά σε επίπεδο επενδύσεων και στρατηγικής είναι σήμερα πιο σημαντικά από ποτέ. Στα επενδυτικά χαρτοφυλάκια έμφαση μπορεί να δοθεί στον εισοδηματικό χαρακτήρα (π.χ. κουπόνια ομολόγων, μερίσματα μετοχών) των τοποθετήσεων και ταυτόχρονα σταδιακή αξιοποίηση ευκαιριών που δημιουργούνται από τις αναπόφευκτες υπερβολές στις αγορές.
Σε κάθε περίπτωση και εκδοχή η επενδυτική πολιτική επιβάλλεται να είναι ευέλικτη και με επαρκή διασπορά, έτσι ώστε να μπορεί να προσαρμοστεί στις μεταβολές του ευρύτερου περιβάλλοντος που τη διέπει. Υπό αυτό το πρίσμα η επενδυτική προσέγγιση οφείλει να περιλαμβάνει τα παρακάτω ποιοτικά χαρακτηριστικά:
i) μακροχρόνιο επενδυτικό ορίζοντα,
ii) δυνατότητα επανατοποθετήσεων σε καθοδικές περιόδους των αγορών,
iii) περιοδικότητα των κεφαλαιακών καταβολών,
iv) αποφυγή σπασμωδικών αποφάσεων υπό το κράτος του πανικού ή του ενθουσιασμού και
v) ύπαρξη ενός αντικειμενικού επενδυτικού στόχου
Άλλωστε, η επενδυτική πολιτική δεν είναι ζήτημα μιας χρονιάς, ούτε υπαγορεύεται από τις εκάστοτε συνθήκες που επικρατούν στις αγορές. Αντιθέτως, η επενδυτική πολιτική υπηρετεί μακροχρόνιους οικονομικούς στόχους και τηρεί τις βασικές αρχές της υπομονής, της επαρκούς διασποράς και της επιλογής θέσεων που ενσωματώνουν πραγματική αξία.
Πηγές:
- White House. Regulating Imports with a Reciprocal Tariff to Rectify Trade Practices that Contribute to Large and Persistent Annual United States Goods Trade Deficits. As of April 2, 2025.
- Bloomberg, Goldman Sachs Asset Management. As of April 3, 2025.
- Goldman Sachs Global Investment Research US Economics Analyst The Effect of Tariffs on Government Revenue, Growth, and Inflation: Lessons From the Last Trade War. As of April 6, 2024.
Διαβάστε εδώ το πλήρες άρθρο
Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε μαζί μας στο 2107419890 ή πατήστε εδώ
