Συντάκτης Κειμένου: NN Investment Partners
Ο θόρυβος από τις πολιτικές εξελίξεις έχει αναλάβει τον πρώτο λόγο στην κατεύθυνση των αγορών, καθώς οι ρυθμοί βελτίωσης της οικονομίας έχουν εξασθενήσει κατά τους τελευταίους μήνες. Τα τεκμήρια ως προς την συνέχιση της οικονομικής ευρωστίας, η καλή εταιρική κερδοφορία και η αποκλιμάκωση της έντασης ως προς τις εμπορικές σχέσεις πιθανώς απαιτούνται για να ανακύψουν νέες ευκαιρίες στις αγορές. Έως τότε, τηρούμε την ουσιαστικά ουδέτερη στάση μας στην τακτική κατανομή χαρτοφυλακίου.
Άλλες δυνάμεις από αυτές των θεμελιωδών οικονομικών δεδομένων αναλαμβάνουν το πηδάλιο στις αγορές
Κατά τα περασμένα 2 έτη οι αγορές σχετικά άνετα αντιπαρήλθαν τις περισσότερες εντάσεις στη διεθνή πολιτική σκηνή. Ανεξάρτητα από το πόσο μεγάλη διαταραχή προκάλεσαν εκλογικά αποτελέσματα, δημοψηφίσματα και πολιτικές ανακοινώσεις, οι μετοχές και άλλα περιουσιακά στοιχεία υψηλού ρίσκου δεν εκτροχιάστηκαν από την ανοδική πορεία των τιμών τους. Ανεξαρτήτως των λόγων που κάθε φορά επεξήγησαν την αντοχή τους, ο πιο συχνός παράγοντας ήταν η υποκείμενη οικονομική συγκυρία που βελτιωνόταν συνεχώς και ξεπερνούσες τις αρχικές προσδοκίες. Αυτή η συνθήκη φαίνεται να μην είναι σε ισχύ προς το παρόν, καθώς οι πρόδρομοι οικονομικοί δείκτες εξασθενούν και τα οικονομικά στοιχεία που ανακύπτουν υπολείπονται των αρχικών εκτιμήσεων (βλ. διάγραμμα), συνηγορώντας όλοι στο ότι η παγκόσμια οικονομία σταθεροποιείται σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο. Ωστόσο, για τις αγορές είναι σημαντικό το γεγονός ότι η οριακή μεταβολή της οικονομικής συγκυρίας δεν είναι πλέον θετική. Δεδομένου ότι οι αγορές αναπροσαρμόζουν διαρκώς τις εκτιμήσεις τους για τη μελλοντική οικονομική κατάσταση, η απουσία ενδείξεων περαιτέρω επιτάχυνσης της οικονομικής βελτίωσης περιορίζει τα περιθώρια αναρρίχησης των τιμών σε υψηλότερα επίπεδα. Αν και δε σημαίνει ότι θα τις πιέσει προς χαμηλότερα επίπεδα, αυξάνει την πιθανότητα άλλοι παράγοντες πέραν των θεμελιωδών οικονομικών δεδομένων να προσδιορίσουν την πορεία τους.
Ο «πολιτικός θόρυβος» επιβαρύνει το κλίμα, όμως αναμένεται να φθίνει για μία ακόμη φορά
Η πολιτική είναι ένας από τους παράγοντες που αναφέρθηκαν προηγουμένως. Οι εντεινόμενες προστριβές μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας και η ανταλλαγή απειλών επιβολής δασμών ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα είναι χαρακτηριστικά παραδείγματα πολιτικών εντάσεων που μπορούν προκαλέσουν θόρυβο και να δώσουν κατεύθυνση στις αγορές. Το πόσο θα διαρκέσουν είναι δύσκολο να εκτιμηθεί. Φαίνεται απίθανο ότι η ένταση μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας θα αποκλιμακωθεί άμεσα, αλλά προς το παρόν δεν επιβαρύνει τόσο το κλίμα στις αγορές όσο οι εμπορικές αντεγκλήσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Λαμβάνοντας υπόψη τα κίνητρα που ωθούν τις ηγεσίες σε ΗΠΑ και Κίνα, φαντάζει πιθανή μια πραγματιστική συμφωνία ως προς τις εμπορικές σχέσεις των δύο χωρών κατά τους προσεχείς μήνες. Και οι δύο πλευρές επιθυμούν να έχουν εύρωστη οικονομία και συνεπώς επιδιώκουν να αποφύγουν μία επιβλαβή διελκυστίνδα εμπορικών περιορισμών εκατέρωθεν, που θα έχουν ως αποτέλεσμα την οικονομική επιδείνωση.
Η Κίνα πρόδηλα τονίζει την προτίμησή της να κρατήσει τις εμπορικές σχέσεις όσο πιο ανοιχτές γίνεται, όπως σηματοδότησε το σχόλιο του πρόεδρου Xi ότι θα ελαττώσει τα εμπόδια για τις εισαγωγές χρηματοοικονομικών υπηρεσιών και αυτοκινήτων. Είναι προς το συμφέρον της Κίνας να κάνει κάποιες παραχωρήσεις. Το στρατηγικό σχέδιο της Κίνας για την οικονομία έχει ως κεντρικό στοιχείο τη μερική απελευθέρωση του τομέα των υπηρεσιών και του χρηματοπιστωτικού κλάδου. Συνεπώς, η Κίνα θα μπορούσε να χαμηλώσει τους δασμούς στο βιομηχανικό τομέα και στις υπηρεσίες, καθώς και να απαλύνει την πολιτική της επιθετικής μεταφοράς τεχνολογίας στη χώρα της. Υπό αυτό το πρίσμα η ομιλία του Xi την περασμένη εβδομάδα εκλήφθηκε ως συγκαταβατική. Σε αντάλλαγμά οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να υποσχεθούν να μην επιβάλλουν επιπλέον δασμούς και να ανακαλέσουν αυτούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. Ο κίνδυνος από την πλευρά των ΗΠΑ είναι η κυβέρνησή τους να επιδιώξει άμεσα αποτελέσματα (γρήγορη και μεγάλη μείωση του εμπορικού ελλείμματος), που δεν είναι εφικτά και μπορεί να οδηγήσουν σε περαιτέρω εντάσεις. Ο βαθμός στον οποίο ο Trump θα επιδιώξει άμεσα κέρδη παραμένει αβέβαιος και μπορεί να προκαλέσει αντιδράσεις από τους υπέρμαχους του ελεύθερου εμπορίου Ρεπουμπλικάνους στο Κογκρέσο ή και ακόμα διόρθωση στη μετοχική αγορά.
Επίσης, είναι σημαντικό να διαπιστωθεί ποια από τις δύο πλευρές έχει μεγαλύτερη ισχύ στις διαπραγματεύσεις. Η αλήθεια είναι ότι οι ΗΠΑ εισάγουν πολύ περισσότερα προϊόντα από την Κίνα, παρά το αντίθετο ($500δισ. έναντι $130δισ.), αλλά το πολιτικό κόστος της κλιμάκωσης ενός εμπορικού πολέμου θα είναι μεγαλύτερο για τον Trump παρά για τον Xi. Με τις ενδιάμεσες εκλογές για το Κογκρέσο να λαμβάνουν χώρα τον ερχόμενο Νοέμβριο και την πιθανότητα νίκης των Δημοκρατικών, είναι επισφαλής επιλογή η εφαρμογή μια εμπορικής πολιτικής που θα οδηγήσει σε πτώση τις τιμές των μετοχών και την οικονομία τους επόμενους μήνες. Μια τέτοια διόρθωση θα έπληττε και την Κίνα, αλλά το πολιτικό κόστος για τον πρόεδρο Xi θα ήταν πολύ μικρότερο, καθώς έχει ισχυροποιήσει περισσότερο από ποτέ τη θέση του, καθώς ουσιαστικά μπορεί να παραμείνει στην εξουσία για το υπόλοιπο του βίου του.
Συνολικά, οι διεθνείς εμπορικές συνθήκες έχουν γίνει πιο τεταμένες από ό,τι ήταν, καθώς οι ΗΠΑ και η Κίνα έχουν εμπλακεί σε ένα επικίνδυνο παιχνίδι εμπορικών αντεγκλήσεων, που μπορεί να οδηγήσει σε μία αλληλουχία προστατευτικών μέτρων εκατέρωθεν. Επιπλέον, υπάρχουν ενδείξεις για εντάσεις στις εμπορικές σχέσεις των ΗΠΑ και με άλλες χώρες. Καθώς είναι προς το συμφέρον όλων των μερών να καταλήξουν σε μία ειρηνική λύση, αυτό το ενδεχόμενο αποτελεί και την πιθανότερη για εμάς εκδοχή, αλλά επιβάλλεται εγρήγορση και στενή παρακολούθηση των εξελίξεων.
Η οικονομική ευρωστία και τα καλά εταιρικά κέρδη μπορούν να δώσουν ανακούφιση
Η επιρροή της πολιτικής στην κατεύθυνση των αγορών είναι προφανής προς το παρόν, αλλά το πόσο θα διαρκέσει μένει να διαπιστωθεί. Κατά τα τελευταία έτη έχει διαφανεί ξανά και ξανά ότι όσο η υποκείμενη οικονομία παραμένει εύρωστη και βελτιώνεται, μικρές είναι οι ουσιαστικές επιπτώσεις από πολιτικές αναταραχές. Επίσης ξέρουμε ότι όταν οι πολιτικές αποφάσεις έχουν ουσιαστικό αντίκτυπο στις οικονομικές προσδοκίες και όταν άλλοι θετικοί παράγοντες φθίνουν οι αγορές θα το λάβουν υπόψη τους. Η άποψή μας είναι ότι η ανθεκτικότητα της παγκόσμιας οικονομίας θα υπερισχύσει κατά το τρέχον έτος. Εξακολουθούμε να θεωρούμε ότι μετά από μία περίοδο κάπως εξασθενημένων οικονομικών στοιχείων, η παγκόσμια οικονομία θα σταθεροποιηθεί σε εύρωστα επίπεδα. Η ισχυρή αγοράς εργασίας, η γερή καταναλωτική εμπιστοσύνη και η επεκτατική δημοσιονομική δαπάνη στις ΗΠΑ αποτελούν ισχυρούς υποστηρικτικούς παράγοντες για την οικονομία.
Ακόμα ένας παράγοντας που μπορεί να προσφέρει στήριξη είναι τα εταιρικά κέρδη. Οι προσδοκίες ως προς αυτά για το πρώτο τρίμηνο του 2018 είναι υψηλές· εκτιμούμε ότι σε παγκόσμια κλίμακα τα κέρδη ανά μετοχή μπορούν να αυξηθούν σε ποσοστό άνω του 20% σε σύγκριση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2017, καθώς τροφοδοτούνται από την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη, την ανατίμηση του πετρελαίου, την μειωμένη συναλλαγματική ισοτιμία του Δολαρίου και τις φορολογικές περικοπές στις ΗΠΑ. Για παράδειγμα ο κλάδος της ενέργειας αναμένεται να παρουσιάσει αύξηση κερδών περίπου 70%. Οι κλάδοι των πρώτων υλών, της τεχνολογίας και των χρηματοπιστωτικών εταιρειών αναμένεται να ενισχύσουν την εταιρική κερδοφορία αποφασιστικά. Μία περίοδος ισχυρής εταιρικής κερδοφορίας θα πρέπει τουλάχιστον να αμβλύνει τις ανησυχίες που απασχολούν το μυαλό των επενδυτών.
Διατηρούμε τη σχεδόν ουδέτερη στάση στην τακτική κατανομή χαρτοφυλακίου
Εν κατακλείδι, μάλλον θα πρέπει να προκύψουν τεκμήρια ως προς την συνέχιση της οικονομικής ευρωστίας, την καλή εταιρική κερδοφορία και την αποκλιμάκωση της έντασης ως προς τις εμπορικές σχέσεις προκειμένου να ανακύψουν νέες ευκαιρίες στις αγορές. Οι τιμές των μετοχών και των εταιρικών ομολόγων τις πρόσφατες εβδομάδες έχουν προσαρμοσθεί περισσότερο στην αυξημένη αβεβαιότητα και μεταβλητότητα και λιγότερο είναι αποτέλεσμα χειρότερων οικονομικών προσδοκιών. Αν και οι αποτιμήσεις έχουν υποχωρήσει, θεωρούμε ότι είναι ακόμα πρόωρο να αυξήσουμε την έκθεσή μας σε στοιχεία υψηλότερου κινδύνου. Η ψυχολογία των επενδυτών έχει επανέλθει σε ουδέτερα επίπεδα, οι ενεργές θέσεις των επενδυτών έχουν μειωθεί, αν και η εικόνα των εισροών κεφαλαίων στα μετοχικά funds παραμένει αναιμική. Η συμπεριφοριστικοί δείκτες που αφορούν τα εταιρικά ομόλογα έχουν αποδυναμωθεί, ενώ τα στοιχεία για τη ροή κεφαλαίων υποδεικνύουν αδυναμία ως προς τα δεικτοποιημένα αμοιβαία κεφάλαια ομολόγων High Yield και σταθεροποίηση από την πλευρά των θεσμικών επενδυτών. Συνολικά οι συμπεριφοριστικοί δείκτες επιβεβαιώνουν την τρέχουσα κατανομή του χαρτοφυλακίου, με τις μειωμένες θέσεις σε ομόλογα με αυξημένο επιτοκιακό περιθώριο, να είναι η μόνη μη ουδέτερη τοποθέτηση προς το παρόν.
