Συντάκτης Κειμένου: Θοδωρής Λιζάρδος, Head of Marketing, Sales Support & PDM, 3K Investment Partners
Τη νηνεμία του Ιανουαρίου και του μεγαλύτερου μέρους του Φεβρουαρίου τη διαδέχθηκε προς την εκπνοή του ο «τυφώνας» του κορωνοϊού. Η αντίδραση των αγορών ήταν μία βίαιη και μεγάλης κλίμακας πτώση των τιμών των διαφόρων κατηγοριών περιουσιακών στοιχείων.
Οι κολοσσιαίας κλίμακας παρεμβάσεις για τη στήριξη της οικονομίας, προκάλεσαν αίσθημα ανακούφισης (προσωρινής;) στους επενδυτές
Οι κύριοι προσδιοριστικοί παράγοντες κατά το προσεχές διάστημα αφορούν:
α) την πορεία της εξάπλωσης της επιδημίας και τη συνεπαγόμενη διάρκεια και ένταση της οικονομική ύφεσης
β) την εμπιστοσύνη των επενδυτών στην αποφασιστικότητα κρατών και νομισματικών αρχών να στηρίξουν με κάθε τρόπο την οικονομία
γ) την αντοχή των εταιρειών στην ύφεση Το εύρος και η διάρκεια της επιδείνωσης της οικονομικής δραστηριότητας θα κρίνουν ουσιαστικά την πορεία των τιμών στις αγορές κατά το προσεχές διάστημα.
Από τα «ψηλά στα χαμηλά»
Το 2020 ξεκίνησε με θετική διάθεση στην οικονομία και στις αγορές, στον απόηχο της ανακωχής της εμπορικής διένεξης μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Η εμφάνιση του Κορωνoϊού στην Κίνα ήταν ένας παράγοντας ανησυχίας, αλλά σε καμία περίπτωση δε φάνταζε ως η αιτία που θα άλλαζε ραγδαία και σε τέτοια έκταση τη ζωή σχεδόν όλης της ανθρωπότητας και θα είχε τόσο ακαριαία επιζήμια επίδραση στην παγκόσμια οικονομία και στις αποτιμήσεις των διαφόρων περιουσιακών στοιχείων.
Τη νηνεμία του Ιανουαρίου και του μεγαλύτερου μέρους του Φεβρουαρίου τη διαδέχθηκε προς την εκπνοή του ο «τυφώνας» του Κορωνοϊού. Η γρήγορη εξάπλωση της επιδημίας από την Κίνα και τη Ν.Α. Ασία στην Ευρώπη έπληξε χιλιάδες ανθρώπους, επέφερε απώλεια ζωών και στο οικονομικό πεδίο επέβαλε τη δραστική παύση της οικονομικής δραστηριότητας στη μία χώρα μετά την άλλη, συμπεριλαμβανομένων και των ΗΠΑ και σάρωσε τις χρηματοοικονομικές αγορές με κύματα ρευστοποιήσεων διαφόρων αξιών.
Η αντίδραση των αγορών ήταν μία βίαιη και μεγάλης κλίμακας πτώση των τιμών των διαφόρων κατηγοριών περιουσιακών στοιχείων και η εκτόξευση της μεταβλητότητας σε επίπεδα παρόμοια με αυτά της περιόδου κατάρρευσης της Lehman Brothers. Τα περιουσιακά στοιχεία αυξημένου κινδύνου όπως οι μετοχές, τα εταιρικά ομόλογα χαμηλής πιστοληπτικής αξιολόγησης κατέγραψαν ιστορικές απώλειες μέσα σε λίγες μόνο ημέρες. Οι πρώτες ύλες, με οδηγό το πετρέλαιο παρουσίασαν ακόμα μεγαλύτερες απώλειες και λόγω της διαμάχης μεταξύ Ρωσίας και Σαουδικής Αραβίας για τον έλεγχο της αγοράς πετρελαίου. Ακόμα και τα κρατικά ομόλογα ισχυρών χωρών, όπως η Γερμανία, κατέγραψαν πτώση τιμών για κάποιες ημέρες, όπως και τα πολύτιμα μέταλλα (π.χ. χρυσός), εν μέσω σύσφιξης της χρηματικής ρευστότητας στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Στην αντιμετώπιση της αναμενόμενης οικονομικής συρρίκνωσης και για την αποκατάσταση της ρευστότητας οι κυβερνήσεις σ’ όλο τον πλανήτη θέτουν σε εφαρμογή δημοσιονομικά πακέτα στήριξης, που μάλλον θα ξεπεράσουν τα 3,5 τρισ. USD, ενώ οι κεντρικές τράπεζες, σπεύδουν με τη σειρά τους να δώσουν λύσεις στο πρόβλημα χρηματικής ρευστότητας, αγοράζοντας απευθείας χρεόγραφα και παρέχοντας εγγυήσεις σχεδόν σε απεριόριστη κλίμακα.
Οι κολοσσιαίας κλίμακας παρεμβάσεις για τη στήριξη της οικονομίας, αποκατέστησαν τη χρηματική ρευστότητα στις αγορές ομολόγων (κυρίως των κρατικών και των εταιρικών υψηλής πιστοληπτικής διαβάθμισης) και προκάλεσαν αίσθημα ανακούφισης (προσωρινής;) στους επενδυτές, ωθώντας τις τιμές των μετοχικών αγορών προς υψηλότερα επίπεδα την τελευταία εβδομάδα του Μαρτίου, σε σχέση με την υπόλοιπη περίοδο από τα τέλη του Φεβρουαρίου και μετά.
Source: Refinitiv Datastream, March 31 2020
Πώς διαμορφώνονται οι συνθήκες στις αγορές;
Η στήριξη της οικονομίας, τόσο από πλευράς δημοσιονομικής, όσο και από πλευράς νομισματικής πολιτικής ανακούφισαν τους επενδυτές προσφάτως, όπως άλλωστε μαρτυρούν η επαναφορά των κρατικών ομολόγων (υψηλή φερεγγυότητας) στο καθεστώς του «ασφαλούς καταφυγίου» και η ανοδική πορεία των τιμών των μετοχών των τελευταίων 2 περίπου εβδομάδων.
Οι εξελίξεις στο μέτωπο της εξάπλωσης της επιδημίας και των επιπλοκών αυτής στην οικονομία είναι συνεχείς και προς το παρόν δεν επαρκούν για να διαμορφωθεί εμπεριστατωμένη άποψη για το μέγεθος της ύφεσης. Υπάρχουν, ήδη ενθαρρυντικά στοιχεία για την πορεία της επιδημίας στην Ασία και στην Ευρώπη (π.χ. ο αριθμός των νέων κρουσμάτων ημερησίως φαίνεται να έχει ήδη κορυφωθεί στην Ιταλία), αλλά πλέον στις ΗΠΑ βρίσκεται σε φάση εξάπλωσης, ενώ μία σειρά αναπτυσσομένων χωρών, εκτός Ασίας, αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο να πληγούν βαριά από τον κορωνοϊό.
Όσο μικρότερες είναι η διάρκεια και η εξάπλωση της επιδημίας (άρα και πιο αποτελεσματικά τα περιοριστικά μέτρα κίνησης) , τόσο λιγότερο επιζήμιες θα είναι οι επιπτώσεις της οικονομικής ύφεσης. Αν και ακόμα δεν μπορούν να γίνουν ακριβείς εκτιμήσεις για την πορεία της επιδημίας και συνεπώς της βλάβης που προκαλεί στο οικονομικό σύστημα, φαίνεται ότι η ύφεση κατά το β’ τρίμηνο του έτους θα πλησιάσει ή και σε κάποιες περιπτώσεις θα ξεπεράσει τα επίπεδα το -6% έως και -10% που καταγράφηκαν κατά τη χρηματοπιστωτική κρίση κατά το 2008 – 2009.
Οι επενδυτές παραμένουν ευάλωτοι στην αρνητική ειδησεογραφία και πιθανότατα οι αγορές θα συνεχίσουν να καταγράφουν μεγάλες διακυμάνσεις, αναλόγως της ροής των γεγονότων. Οι κύριοι προσδιοριστικοί παράγοντες κατά το προσεχές διάστημα αφορούν:
α) την πορεία της εξάπλωσης της επιδημίας και τη συνεπαγόμενη διάρκεια και ένταση της οικονομική ύφεσης,
β) την εμπιστοσύνη των επενδυτών στην αποφασιστικότητα κρατών και νομισματικών αρχών να στηρίξουν με κάθε τρόπο την οικονομία,
γ) την αντοχή των εταιρειών στην ύφεση
Δεδομένης της αδυναμίας, προς το παρόν, επαρκούς αξιολόγησης των ανωτέρω παραγόντων, είναι αναμενόμενο ότι η νευρικότητα στις αγορές θα διατηρηθεί, με τις εξελίξεις είτε προς το θετικότερο, είτε προς το αρνητικότερο να καθορίζουν τη εφήμερη στάση των επενδυτών. Συνεπώς, είναι συνετή τακτική η αποφυγή σπασμωδικών ρευστοποιήσεων ή και τοποθετήσεων με σκοπό την εκμετάλλευση της μεταβλητότητας και συστηματική εξέταση των ευκαιριών που διαμορφώνονται και οι οποίες θα αποφέρουν τα κέρδη της «επόμενης ημέρας».